කොමර්ෂල් බැංකු සමූහය විසින් වාර්තා කර තිබෙන සය මාසික මූල්ය කාර්යසාධනය තුළින් මෙරට සාර්ව ආර්ථික දර්ශක වලට ඇතිවී තිබෙන බලපෑම් පිළිඹිබු වන අතර දෙවන කාර්තුව තුළදී වෙන්කිරීමට සිදුවූ ඉහළ හානි පූර්ණ ප්රතිපාදන හමුවේ බැංකු සමූහය ලබාගත් ශක්තිමත් මෙහෙයුම් වර්ධනය උදාසීන වී තිබේ.
මේ අනුව, කොමර්ෂල් බැංකුව සහ අනුබද්ධ සමාගම් ඇතුළත් වන කොමර්ෂල් බැංකු සමූහය 2022 ජුනි 30 වනදායින් අවසන් වන මාස හය තුළදී රුපියල් බිලියන 119.517 ක දළ ආදායමක් වාර්තා කර තිබෙන අතර දෙවන කාර්තුව තුළදී රුපියල් බිලියන 64.944 ක දළ ආදායමක් වාර්තා කර ඇත. මෙය පිළිවෙලින් 49.52% ක සහ 66.41% ක වර්ධනයක් වේ.
මෙහිදී, සලකා බලන මාස හයක කාලය තුළදී පොලී ආදායම 39.08% කින් වර්ධනය වී රුපියල් බිලියන 88.117 ක්වී තිබෙන අතර දෙවන කාර්තුව තුළදී පොලී ආදායම 58.78% කින් වර්ධනය වී රුපියල් බිලියන 50.270 ක්වී තිබේ. මේ ආකාරයෙන් පොලී ආදායම වර්ධනය වීමට මූලිකම හේතුවී තිබෙන්නේ වත්කම් නැවතත් මිල කිරීමයි. පොලී අනුපාත වර්ධනය වීම සහ තැන්පතු නැවත මිලකරණය කිරීම හමුවේ පොලී වියදමද 47.23% කින් රුපියල් බිලියන 47.404 ක් දක්වා මාස හය තුළදී වර්ධනය වී තිබෙන අතර දෙවන කාර්තුව තුළදී පොලී වියදම 77.61% කින් රුපියල් බිලියන 28.380 ක් දක්වා වර්ධනය වී ඇත. මෙහි ප්රතිඵලයක් ලෙස සලකා බලන මාස හයක කාලය තුළදී ශුද්ධ පොලී ආදායම 30.66% කින් වර්ධනය වී රුපියල් බිලියන 40.713 ක්වී තිබේ. මේ අතර, දෙවන කාර්තුව තුළදී ශුද්ධ පොලී ආදායම 39.59% කින් වර්ධනය වී රුපියල් බිලියන 21.890 ක්වී තිබේ.
මේ පිළිබඳව කොමර්ෂල් බැංකුවේ සභාපති, මහාචාර්ය ආනන්ද ජයවර්ධන මහතා මෙසේ අදහස් දැක්වීය. ‘සාර්ව ආර්ථික අභියෝගයන් මගින් ශක්තිමත් මෙහෙයුම් කාර්යසාධනයන් උදාසීන කරන්නේ කෙසේද යන්න අපගේ මාස හයේ මූල්ය ප්රතිඵල මගින් පෙනෙනවා. අපි දිරිමත් කරන සුළු මෙහෙයුම් කාර්යසාධනයක් ලබාගත්තා. නමුත්, පවතින ආර්ථික අර්බුදයෙන් අපිටත් බලපෑම් ඇතිවී තිබෙනවා. කෙසේවෙතත්, සියළු පාර්ශවකරුවන් වෙනුවෙන් කළ යුතු වගකීම නොපිරිහෙලා ඉටුකිරීම සඳහාත්, බැංකුවට ආවේණික ඉහළ මූල්ය ශක්තිමත්භාවය සහ ස්ථාවරත්වය අඛණ්ඩව පවත්වා ගැනීමටත් අපට රටේ ආර්ථික අභියෝගයන්ට ප්රතිචාරයක් දක්වන තීරණ ගැනීමට සිදුවී තිබෙනවා.’
මෙම මූල්ය ප්රතිඵල පිළිබඳව කොමර්ෂල් බැංකුවේ කළමනාකාර අධ්යක්ෂ සහ ප්රධාන විධායක නිළධාරී, සනත් මනතුංග මහතා මෙසේ අදහස් දැක්වීය. ‘අපි කටයුතු කරමින් සිටින අවිනිශ්චිත ප්රතිපත්ති පරිසරය තුළදී සජීවීව ප්රතිචාර දැක්වීම සහ ඉදිරිය බලන තීරණ ගැනීම අවශ්ය වෙනවා. අපගේ දෙවන කාර්තුවේ මූල්ය ප්රතිඵල වලට විශේෂයෙන්ම විශාල ලෙස බලපෑවේ අමතරව වෙන්කිරීමට සිදුවූ හානි පූරණ ගාස්තුයි. මෙම හානි පූරණ ගාස්තු වෙන්කිරීම අපගේ ලාභ වර්ධනයටත් සෘණාත්මක ලෙස බලපා තිබෙනවා. මෙවැනි තත්ත්වයක් තුළ බැංකු වලට බාහිර තත්ත්වයන් දියුණු වෙනතුරු කෙටිකාලීනව සහ මධ්යම කාලීනව සමබරතාවය රැකගනිමින් ඉදිරියට යෑමට සිදුවී තිබෙනවා.’
සලකා බලන මාස හයක කාලසීමාව තුළදී බැංකු සමූහයේ මෙහෙයුම් ආදායම රුපියල් බිලියන 69.232 ක්වී තිබෙන අතර එය 49.39% ක වර්ධනයක් වේ. එය දෙවන කාර්තුව තුළදී රුපියල් බිලියන 34.988 ක්වී තිබෙන අතර එය 57.72% ක වර්ධනයකි.
මේ අතර, සමූහයට සලකා බලන මාස හයක කාලය තුළදී හානි පූරණ ගාස්තු සහ අනෙකුත් අලාභ වෙනුවෙන් රුපියල් බිලියන 35.219 ක් වෙන්කිරීමට සිදුව ඇති අතර දෙවන කාර්තුව තුළදී රුපියල් බිලියන 29.258 ක් වෙන් කිරීමට සිදුව තිබේ. මෙය පිළිවෙලින් 157.93% ක සහ 350.24% ක වර්ධනයක් වේ.
සලකා බලන මාස හයක කාලය තුළදී බැංකු සමූහයේ මෙහෙයුම් වියදම් 28.07% කින් රුපියල් බිලියන 18.031 ක් දක්වා වර්ධනය වී තිබෙන අතර දෙවන කාර්තුව තුළදී 32.50% කින් රුපියල් බිලියන 9.311 ක් දක්වා වර්ධනය වී ඇත. මෙම මෙහෙයුම් වියදම් වර්ධනය වීමට ප්රධාන වශයෙන්ම කාර්ය මණ්ඩලයට අදාළ වියදම් වර්ධනය වීම සහ උද්ධමනය ඉහළ යාම හේතුවෙන් අනිකුත් මෙහෙයුම් වියදම් වර්ධනය වීම හේතුවී තිබේ. එසේම, 2022 මුල් අර්ධය තුළදී රුපියල දැවැන්ත ලෙස අවප්රමාණය වීමද මේ ආකාරයෙන් මෙහෙයුම් වියදම් වැඩිවීමට හේතුවී තිබේ. මේ ආකාරයෙන් රුපියල අවප්රමාණය වීම නිසා කාඞ්පත් සම්බන්ධ ගෙවීම්, බලපත්ර ගාස්තු සහ වාර්ෂික නඩත්තු ගාස්තු වැනි විදේශ මුදල් වලින් ගෙවන වියදම් සඳහා කැපී පෙනෙන බලපෑමක් ඇතිවී ඇත. මේ නිසා, සලකා බලන මාස හය තුළදී සමූහයේ මෙහෙයුම් ලාභය අගය එකතු කිරීමේ බදු ගෙවීමට පෙර 14.12% කින් අඩුවී රුපියල් බිලියන 15.982 ක්වී තිබෙන අතර දෙවන කාර්තුව තුළදී 141.36% කින් අඩුවී රුපියල් බිලියන 3.581 ක අලාභයක් වාර්තා කර තිබේ.
අගය එකතු කිරීමේ බදු 8.91% කින් රුපියල් බිලියන 2.603 දක්වා අඩුවී තිබෙන අතර සලකා බලන මාස හයක කාල සීමාව තුළදී බදු සමූහය රුපියල් බිලියන 13.376 ක පෙර බදු ලාභයක් වාර්තා කර ඇත. එය 2021 අදාළ කාලය සමඟ සැසඳීමේදී 15.09% ක පහළ යාමක් වේ. මේ අතර, සලකා බලන මාස හයක කාල සීමාව තුළදී සමූහයේ බදු ගෙවීමට පසු ලාභය 25.71% කින් අඩුවී රුපියල් බිලියන 9.178 ක්වී ඇත.
මෙහිදී, කොමර්ෂල් බැංකුව වෙන්ව ගත්විට සලකා බලන මාස හයක කාල සීමාව තුළදී බදු ගෙවීමට පෙර රුපියල් බිලියන 12.576 ක ලාභයක් වාර්තා කර තිබෙන අතර එය පෙර වසරේ අදාළ කාලය සමග සැසඳීමේදී 18.44% ක පහළ යාමකි. එසේම, සලකා බලන කාල සීමාව තුළදී කොමර්ෂල් බැංකුව බදු ගෙවීමෙන් පසුව රුපියල් බිලියන 8.592 ක ලාභයක් වාර්තා කර තිබෙන අතර එය 29.19% ක පහළ යාමකි. පසුගිය වසරේ අදාළ කාල සීමාව තුළදී බැංකුව බදු ගෙවීමට පෙර රුපියල් බිලියන 15.420 ක ලාභයක් වාර්තා කළ අතර බදු ගෙවීමෙන් පසුව රුපියල් බිලියන 12.134 ක ලාභයක් වාර්තා කිරීමට සමත්විය.
සමූහයේ සමස්ත වත්කම් සලකා බලන මාස හය තුළදී රුපියල් බිලියන 420 කින් හෙවත් 21.17% කින් වර්ධනය වී තිබෙන අතර 2022 ජුනි 30 වනදා වනවිට සමූහයේ සමස්ත වත්කම් ප්රමාණය රුපියල් ටි්රලියන 2.403 ක්වී තිබේ.
සමූහයේ දළ ණය සහ අත්තිකාරම් රුපියල් බිලියන 205 කින් හෙවත් 18.71% කින් වර්ධනය වී තිබෙන අතර මාසික සාමාන්ය වර්ධනය රුපියල් බිලියන 34 කි. 2022 ජුනි 30 වනදා වනවිට දළ ණය රුපියල් ටි්රලියන 1.300 ක්වී ඇත. මේ අතර, සමූහයේ ණය පොත පෙර වසරට සාපේක්ෂව රුපියල් බිලියන 266 කින් 25.71% කින් වර්ධනය වී තිබේ. එසේම, සමූහයේ සමස්ත තැන්පතු ප්රමාණය සලකා බලන මාස හයක කාලය තුළදී රුපියල් බිලියන 284 කින් 19.30% කින් වර්ධනය වී 2022 ජුනි 30 වනදා වනවිට රුපියල් ටි්රලියන 1.757 ක්වී ඇත. එය මාසයකට රුපියල් බිලියන 47 ක සාමාන්ය වර්ධනයක් වන අතර වාර්ෂික තැන්පතු වර්ධනය රුපියල් බිලියන 352 කි. එය මාසයකට රුපියල් බිලියන 29 ක සාමාන්ය වර්ධනයක් බව බැංකුව සඳහන් කරයි.
ශ්රී ලංකාවේ පරිසරයට කාබන් මුදාහැරීම 100% තුලනය කළ ප්රථම බැංකුව සහ ලෝකයේ හොඳම බැංකු 1000 අතරට පත්වු පළමු බැංකුව මෙන්ම පිට පිට 12 වතාවක් එසේ තේරී පත්වූ එකම ශ්රී ලාංකේය බැංකුව කොමර්ෂල් බැංකුව වේ. ශී්ර ලංකාවේ සුළු සහ මධ්යම පරිමාණයේ ව්යාපාර වලට විශාලතම ණය සම්පාදනය කරන්නා මෙන්ම දේශීය බැංකු ක්ෂේත්රයේ ඩිජිටල් නව්යකරණය සඳහා ප්රමුඛයෙකු වන කොමර්ෂල් බැංකුව බංග්ලාදේශය තුළ ශාඛා 19 ක් ද මියන්මාරයේ නේ පයිටව් හි, ක්ෂුද්ර මූල්යන සමාගමක් මෙන්ම මාලදිවයින තුළ බහුතර කොටස් හිමිකාරීත්වයෙන් යුතු පළමු පෙළ බැංකුවකින් සමන්විත විදේශීය මෙහෙයුමක් පවත්වාගෙන යන ශ්රී ලංකාවේ එකම පුද්ගලික වාණිජ බැංකුව ද වේ.